تلویزیون و سایر رسانه های خبری

تلویزیون،‌به سرعت برتریهایش را بر مطبوعات به منصة ظهور رساند: واكنش سریع نسبت به رویدادها؛ ارائه اخبار از طریق تصویر؛ و پخش تبلیغات و آگیهای مؤثر. در این باره، انریك ملون مارتی نز نمونه ای واقعی ارائه می دهد:‌به هنگام مراسم تشییع جنازه رنه كاتی؛ رئیس جمهور وقت فرانسه – كه در سال 1963 در هاور برگزار شد، روزنامة عصر فرانسه – فرانس سوار – به منظور تهیه گزارشی ،‌دو خبرنگار و دو عكاس را در اتومبیلی ویژه به محل اعزام كرد؛ اما به رغم كوشش و كارآیی فوق العاده افراد اعزامی، روزنامه یاد شده در نخستین شماره اش عكسی را كه از صفحة تلویزیون گرفته شده بود، همراه با گزارشی براساس تفسیری كه به طور زنده از تلویزیون پخش شده بود، به چاپ رساند. روزنامه ها در سایر كشورها همین گونه عمل كردند. با این حال؛ كنش متقابل تلویزیون و مطبوعات الگوی ساده ای را دنبال نمی كرد. دلایلی وجود داشت كه به وضوح نشان می داد در كشورهایی كه دارای تلویزیون پیشرفته بودند، مطبوعات طبقة بورژوا قصد تسلیم در برابر تلویزیون را نداشتند. مطبوعات در مواردی با تغییر دادن برخی روشهایشان در حقیقت نفوذشان را در دورة گسترش سریع تلویزیون افزایش دادند. بنابراین در ایالات متحدة آمریكا بسیاری در دورة گسترش سریع تلویزیون افزایش دادند. بنابراین در ایالات متحدة آمریكا بسیای از روزنامه ها ، نظیر نیویورك تایمز و واشینگتن پست موقعیتشان را حفظ كردند، در حالی كه هفته نامه نیوزویك بر تیراژش افزود. در فرانسه، تیراژ لوموند در سال 1958 یكصد هزار بود و بیست سال بعد تعداد آن به نیم میلیون نسخه رسید. در همان زمان در بریتانیا، روزنامه های ساندی تایمز و آیزور تیراژشان را افزایش دادند. در آلمان فدرال – به رغم اشباع شدن كشور از گیرنده های تلویزیون – تیراژ مطبوعات مدام رو به فزونی بود؛ تا آنجا كه در سالهای پایانی دهة 1970 مردم این كشور بیست میلیون گیرندة تلویزیون در اختیار داشتند و در عین حال بیست و سه میلیون شماره نشریة روزانه دریافت می كردند.

این همترازی مطبوعات با تلویزیون،‌به عواملی كه در پی خواهند آمد بستگی دارد. فرآیند «انحصار مطبوعات» كه توسط عمده ترین روزنامه و منفذترین مجله ادامه می یابد، حتی از رقابت سرسختانه با تلویزیون – كه پیش از هر چیز نشریه های نسبتاً ضعیف را به ورشكستگی می كشاند بهره‌ها می گیرد.

در كشورهایی كه از تلویزیون تجارتی پیشرفته برخوردارند – ایالات متحده آمریكا ، بریتانیا، ژاپن، كانادا و الخ – گرایش به سوی تمركز و انحصار سرمایه، در دست صاحبان مطبوعات و شبكه های رادیو – تلویزیون ، شدیدتر و سریعتر بوده است. این گرایش و پویش در كشورهایی دارای شبكة رادیو – تلویزیون ملی (غیر تجارتی) هستند، به صورت نیمه پنهان – نیمه آشكار و با ترفندهایی عوامفریبانه ادامه می یابد. یكی از این ترفندها، همكاری انحصارگران مطبوعات با سازمانهای رادیو – تلویزیون و عضویت در شوراها و در هیئت مدیرة این سازمانهاست.

انحصارگر سرمایه، به مطبوعات – و بویژه نشریه های روزانه – هنوز به عنوان رسانه ای كلیدی در امر تبلیغات و آگهیهای تجارتی می نگرد. در بریتانیا، ژاپن و در برخی كشورهای دیگر، تلویزیون تجارتی به مرز نشریه های روزانه نزدیك شد، اما بعداً موقعیت نشریه های مذكور مستحكم شد و پیشتازی شان را محفوظ داشتند.

مطبوعات،‌روش سنتی شان را در عرصة مطالب به میزان زیادی تغییر داده اند. بدین معنی كه هدف روزنامه ها و مجله ها به طور روزافزون،‌جلب نظر گروههای حرفه ای خاص با علایقی ویژه بوده است؛ و این در حالی است كه برنامه های خبری – اطلاعاتی رادیو و تلویزیون ،‌تودة وسیعی از مردم را مخاطب قرار می دهند. مطبوعات، حتی نشریه های روزانه، بر آن شدند كه نه تنها بر تهیه گزارش از اخبار و رویدادهای مهیج و جسارت آمیز – كه در تهیة آنها ، شبكه های تلویزیونی از امتیاز سرعت برخوردارند – تأكید كنند، بلكه به تفسیر بیشتر و عمیق تری از اخبار و وقایع نیز بپردازند.

در بعضی از كشورها، نشریه های روزانه چند بار در روز، و در چاپهای جداگانه ، توزیع می شود و سعی بر این است كه آخرین شمارة همزمان با اخبار شب [عصر] به دست خوانندگان برسد.