بررسی رابطه عزت نفس و سلامت روانی با بهزیستی روانشناختی والدین کودکان عادی و کودکان مرزی 12-7 ساله در شهرستان سراوان

 

چکیده:

     هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه عزت نفس و سلامت روانی با بهزیستی روانشناختی والدین کودکان عادی و والدین آموزش پذیر می باشد. ابزارهای این پژوهش شامل سه نوع پرسشنامه است که شامل: پرسشنامه عزت نفس و پرسشنامه سلامت روانی و پرسشنامه بهزیستی روانشناختی می باشد و پرسشنامه عزت نفس شامل سه مقیاس عملکرد تحصیلی و ارزیابی اجتماعی و ارزیابی ظاهری می باشد و پرسشنامه سلامت روانی 7 ماده آن برای نشانه های جسمانی و 7 ماده دیگر آن علایم اضطراب و 7 ماده دیگر آن اختلال در کنش اجتماعی و 7 ماده دیگر علایم افسردگی را می سنجد.

پرسشنامه بهزیستی روانشناختی که 19 ماده آن برای رضایت از زندگی و 13 ماده آن برای معنویت و 19 ماده آن برای شادی و خوش بینی و 8 ماده آن مربوط به رشد و بالندگی و 8 ماده برای ارتباط مثبت با دیگران و 10 ماده آن برای خود مختاری می باشد. بر اساس نتایج تحقیق مشاهده شد که نمره سلامت روانی در والدین دانش آموزان مرزی بیشتر از دانش آموزان عادی است بدین معنی که والدین کودکان مرزی از سلامت روانی بیشتری برخوردارند و همچنین از لحاظ عزت نفس بین والدین دانش آموزان عادی و مرزی مشاهده نشد و مشحص شد که نمره بهزیستی روانشناختی در بین والدین دانش آموزان عادی بیشتر از والدین دانش آموزان مرزی می باشد بدین معنی بهزیستی روانشناختی بیشتری دارند.

مقدمه:

        یکی از طبیعی ترین گروههایی که می تواند نیازهای انسان را ارضا کند خانواده است. وظیفه خانواده مراقبت از فرزندان و تربیت آن ها، برقراری ارتباطات سالم اعضا با هم و کمک به، استقلال کودکان است، حتی اگر کودک کم توان ذهنی، نابینا ، یا ناشنوا  باشد. کم توان ذهنی یک وضعیت و حالت خاص ذهنی است که در اثر شرایط مختلف قبل از تولد و یا پس از تولد کودک پدید می آید.

     تولد و حضور كودكی با كم توانی ذهنی در هر خانواده ای می تواند رویدادی نامطلوب و چالش زا تلقی شود كه احتمالا تنیدگی، سرخوردگی، احساس غم و نومیدی را به دنبال خواهد داشت. شواهد متعدد حاکی از آن است که والدین كودكان دارای مشكلات هوشی، به احتمال بیشتری با مشكلات اجتماعی، اقتصادی و هیجانی كه غالبا ماهیت محدود كننده، مخرب و فراگیر دارند، مواجه می شوند. در چنین موقعیتی گر چه همه اعضای خانواده و كاركرد آن، آسیب می بیند فرض بر این است كه مشكلات مربوط به مراقبت از فرزند مشكل دار، والدین، به ویژه مادر را در معرض خطر ابتلا به مشكلات مربوط به سلامت روانی قرار می دهد بررسیها نشان داده اند كه والدین دارای فرزند كم توان ذهنی، در مقایسه باوالدین كودكان عادی، سطح سلامت عمومی  پایین تر و اضطراب بیشتر احساس شرم و خجالت بیشتر و سطح بهزیستی روانشناختی پایین تری دارند (میکائیلی ،1388).

در سالهای اخیر در کشور ایران مانند سایر کشور های جهان علاقه بخصوص مهم از طرف مقامات دولتی و هم از جانب مردم به امر بهداشت روانی نشان داده شده است و اثرات آن در بهبود و اوضاع بیمارستانهای روانی و به کاربردن روشهای صحیح در پیشگیری مشاهده می گردد. عدم سازش وجود اختلالات رفتار در جوامع انسانی بسیار مشهور و فراوان است و در هرطبقه و صنفی و در هر گروه و جمعی اشخاص نامتعادل وجود دارند...............

 

فهرست مطالب:

   

عنوان                                                                                                                                                              صفحه

فصل اول کلیات تحقیق

مقدمه......................................................................................................................................................................... 1  

بیان مسئله.................................................................................................................................................................... 4 

اهمیت و ضرورت پژوهش.......................................................................................................................................... 9

اهداف پژوهش......................................................................................................................................................... 12

تعاریف مفهومی و عملیاتی واژه ها و متغیرها............................................................................................................. 13

فصل دوم ادبیات و پیشنیه تحقیق

مبانی نظری و یافته های پژوهشی............................................................................................................................... 17

عزت نفس در قرآن مجید......................................................................................................................................... 19

عزت نفس کلی........................................................................................................................................................ 20

عزت نفس اجتماعی.................................................................................................................................................. 21

عزت نفس تحصیلی.................................................................................................................................................. 21

مولفه های عزت نفس............................................................................................................................................... 21

ماهیت عزت نفس..................................................................................................................................................... 22

نظریات مرتبط با عزت نفس...................................................................................................................................... 23

سلامت روان............................................................................................................................................................. 28

تعریف سلامت روانی................................................................................................................................................ 29

تعریف بهداشت روانی در فرهنگهای مختلف............................................................................................................ 31

اصول بهداشت روانی................................................................................................................................................ 33

خصوصیات افراد دارای سلامت روانی...................................................................................................................... 35

عوامل موثر درتامین سلامت روانی............................................................................................................................ 37

نقش خانواده درتامین سلامت روانی.......................................................................................................................... 37

نظریات مرتبط با سلامت روانی................................................................................................................................. 38

بهزیستی روانشناختی................................................................................................................................................. 44

عقب ماندگی ذهنی ................................................................................................................................................. 48

عقب ماندگی ذهنی آموزش پذیر.............................................................................................................................. 49

ویژگیهای کودک استثنایی....................................................................................................................................... 49

نیازهای والدین کودکان استثنایی............................................................................................................................... 50

احساسات والدین کودکان استثنایی........................................................................................................................... 50

پژوهشهای انجام شده در ارتباط با موضوع................................................................................................................. 62

فصل سوم فرایند پژوهش

روش پژوهش .......................................................................................................................................................... 73

جامعه آماری ........................................................................................................................................................... 73

نمونه و روش نمونه گیری......................................................................................................................................... 73

ابزار پژوهش............................................................................................................................................................. 73

پرسشنامه بهزیستی روانشناختی.................................................................................................................................. 74

پرسشنامه عزت نفس................................................................................................................................................. 75

پرسشنامه سلامت روانی............................................................................................................................................ 75

روشهای تجزیه و تحلیل داده ها................................................................................................................................. 79

فصل چهارم یافته های پژوهش

تجزیه و تحلیل داده ها.............................................................................................................................................. 81

بررسی جمعیت شناختی  آزمودنیها............................................................................................................................ 81

بررسی حجم نمونه به تفکیک محل سکونت............................................................................................................. 81

بررسی حجم نمونه به تفکیک سن............................................................................................................................. 82

بررسی حجم نمونه به تفکیک میزان تحصیلات......................................................................................................... 83

بررسی حجم نمونه به تفکیک نوع شغل.................................................................................................................... 84

بررسی حجم نمونه به تفکیک میزان درآمد............................................................................................................... 85

بررسی متغیرهای اصلی فرضیات تحقیق..................................................................................................................... 86

فرضیه اول................................................................................................................................................................ 91

فرضیه دوم................................................................................................................................................................ 92

فرضیه سوم............................................................................................................................................................... 93

فرضیه چهارم............................................................................................................................................................ 94

فرضیه  پنجم............................................................................................................................................................. 95

فرضیه ششم...............................................................................................................................................................96

فصل پنجم نتیجه گیری

خلاصه یافته های پژوهش....................................................................................................................................... 102

بحث و نتیجه گیری................................................................................................................................................ 103

محدودیت های تحقیق............................................................................................................................................ 107

پیشنهادهای تحقیق.................................................................................................................................................  108

 فهرست منابع و ماخذ............................................................................................................................................. 109

ضمائم................................................................................................................................................................... 112