كنوانسون اروپائی تابعیت مورخ ششم نوامبر 1997

مقدمه

دولتهای عضو شورای اروپا و دیگر دول امضا كننده این كنوانسیون

با ملاحظه این كه هدف شورای اروپا نیل به وحدت بیشتر میان اعضای آن است

با در نظر داشتن اسناد بین المللی بیش شماری كه در مورد تابعیت چند تابعیتی و بی تابعیتی وجود دارد

با شناسایی این امر كه در مسائل راجع به تابعیت باید به منافع مشروع دولتها و افراد توجهی خاص مبذول شود

با تمایل به اعتلای توسعه تدریجی اصول قانونی مربوط به تابعیت و اتخاذ آن اصول توسط قوانین داخلی ، و همچنین تا حد ممكن احتراز از موارد بی تابعیتی با ابراز علاقه به اجتناب از تبعیض در امور راجع به تابعیت با آگاهی از حق احترام به نهاد خانواده مندرج در ماده 8 كنوانسیون حمایت از حقوق بشر و آزادیهای اساسی با بذل توجه به نگرشهای متفاوت دولتها در امر چند تابعیتی و شناسایی آزادی هر دولت در تصمیم گیری نسبت به آثاری كه در قوانین داخلی خود برای كسب یا برخورداری تابعیت دولت دیگر قائل میشود با توافق نسبت به مطلول بودن یافتن راه حلهای مناسب در باره آثار چند تابعیتی به ویژه در مورد حقوق و تكالیف افراد دارای تابعیتهای متعدد با در نظر داشتن این واقعیت كه مطلوب است شخص دارای تابعیت دو یا چند كشور عضو تعهدات نظامی خویش را فقط نسبت به یكی از آن كشورها ایفاء نماید با ملاحظه نیاز یه اعتلای همكاری بین المللی میان مقامات و مراجع ملی مسوول امور راجع به تابعیت به شرح ذیل توافق نمودند : فصل اول موضوعات عمومی ماده یك : موضوع كنوانسیون این كنوانسیون اصول و قواعد مربوط به تابعیت اشخاص حقیقی و قواعد حاكم بر تعهدات نظامی افراد دارای تابعیتهای گوناگون را مقرر میدارد اصول و قواعدی كه قانون داخلی دولتهای عضور باید از آن پیروی نمایند

. ماده دو : تعاریف از نظر این كنوانسیون

الف . تابعیت به معنای رابطهای حقوقی میان شخص و دولت میباشد و به هیچ وجه مبین منشا قومی و نژادی آن شخص نیست

ب . تابعیت چند گانه : به معنای داشتن تابعیت دو یا چند دولت توسط یك شخص بطور همزمان است .

پ . طفل هر شخصی است كه به سن هیجده سال نرسیده باشد جز در صورتی كه به موجب قانون قابل اعمال در مورد آن طفل سن بلوغ زودتر حاصل شود .

ث . قانون داخلی : به معنای كلیه انواع مقررات سیستم حقوقی داخلی اعم از قانون اساسی قوانین عادی ، مقررات ، آئین نامهها ، فرامین ، رویه قضایی ، قواعد و رویه عرفی و نیز قواعد منبعث از اسناد الزام آور بینالمللی میباشد .

فصل دوم

اصول كلی راجع به تابعیت .

ماده سه : صلاحیت دولت

1-هر دولت باید بر اساس قانون خویش اتباع خود را معین كند .

2 . این قانون تاجایی كه مطابق با كنوانسیونهای قابل اعمال بین المللی حقوق بین الملل عرفی و اصول حقوقی عموما شناخته شده در مورد تابعیت میباشد توسط دگیر دولتها پذیرفته خواهد شد . ماده چهار : اصول قواعد و مقررات مربوط به تابعیت هر دولت عضو این كنوانسیون مبتنی بر اصول زیر خواهد بود :

الف . هر كس حق تابعیت دارد . ب . از بی تابعیتی باید اجتناب شود . پ . هیچ كس نباید بطور خود سرانه از تابعیتش محروم گردد . ث . ازدواج و انحلال آن میان تبعه دولت عضو و یك خارجی و تغییر تابعیت یكی از همسران در دوران ازدواج هیچكدام بخودی خود بر تابعیت همسر دیگر تاثیر نخواهد داشت . ماده پنج : عدم تبعیض .

1 . قواعد تابعیت دولت عضو نباید شامل تبعیضات یا متضمن رویهای باشد كه باعث تبعیض بر مبنای جنس ، مذهب ، نژاد ، رنگ ، منشا ملی یا نژادی گردد .

2 . هر دولت عضو اصل عدم تبعیض را میان اتباع خود اجرا خودهد نمود اعم از آن كه آنها به محض تولد تبعه آن دولت گردیده باشند یا آن كه بعدا تابعیت وی را تحصیل نموده باشند .

فصل سوم . قواعد راجع به تابعیت .ماده شش : تحصیل تابعیت .

1 . هر دولت عضو كنوانسیون ، در قانون داخلی خود این امر را مقرر میدارد كه تابعیتش بطور قانونی توسط اشخاص زیر كسب شود .

الف . اطفالی كه یكی از والدینشان در زمان تولد آنها ، دارای تابعیت آن دولت عضو هستند منوط به هر استثنایی كه آن دولت در قوانین داخلی خود در مورد اطفالی كه در خارج متولد شدهاند مقرر داشته است در خصوص اطفالی كه وضعیت ابوین آنها بوسیله تصدیق رسمی ، حكم دادگاه ، یا آئینهای مشابه تعیین شده باشد ، هر دولت عضو میتواند مقرر دارد كه آن طقل وفق تشریفات تعیین شده بر اساس قانون داخلی ، تابعیت آن دولت را كسب كند .

ب . اطفال مجهول الهویهای كه در سرزمینش یافت شوند كه در غیر این صورت بی تابعیت محسوب میگردند .

2 . هر دولت طرف كنوانسیون در قانون داخلی خود تابعیتش را به اطفالی اعطا میكند كه در قلمرو وی متولد شدهاند منوط به آن كه در زمان تولد تابعیت دیگری را تحصیل نكرده باشند . چنین تابعیتی بر طبق مبانی زیر اعطا خواهد شد

. الف . در زمان تولد به لحاظ قانون ب . بعد از تولد ، به اطفالی كه بدون تابعیت ماندهاند بنا به درخواستی كه بوسیله یا از طرف طفل مذكور به شیوهای كه توسط قانون داخلی آن دولت معین میشود به مقام ذی ربط داده میشود .

چنین درخواستی میتواند به اقامت قانونی یا عادی در سرزمین آن دولت منوط گردد . مدت این اقامت نباید متجاوز از پنج سال بلافاصله پیش از تسلیم درخواست باشد .

3 . هر دولت عضو در قانون داخلی امكان اكتساب تابعیت خود را توسط اشخاصی كه قانونا و عادتا در قلمرو وی اقامت كردهاند مقرر خواهد داشت . در تعیین شرایط كسب تابعیت نباید مدت اقامت بیش از ده سال قبل از تسلیم درخواست تحصیل تابعیت تعیین شود .

4 . هر دولت عضو باید در قانون داخلی اش كسب تابعیت خود را برای اشخاص زیر تسهیل نماید :

الف . همسران اتباع خود .

ب . اطفال یكی از اتباع خویش كه مشمول استثنای ماده 6 بند یك پاراگراف فرعی الف باشند .

پ . اطفالی كه یكی از والدینشان تابعیتش را كسب كنند یا تحصیل كرده باشند .

ت . اطفالی كه توسط یكی از اتباع آن دولت به فرزند خواندگی گرفته شدهاند .

ث . اشخاصی كه در سرزمینش بدنیا آمدهاند و قانونا و عادتا در آنجا اقامت دارند .

ج . اشخاصی كه برای دوره زمانی معین كه قبل از سن 18 سال شروع میشود قانونا یا عادتا در سرزمینش اقامت كرده باشند . مدت اقامت مزبور توسط قانون داخلی دولت ذی ربط تعیین می شود .

چ . اشخاص بی تابعیت و پناهندگان شناخته شدهای كه قانونا و عرفا در قلمرو وی اقامت كردهاند .ماده هفت : از دست دادن تابعیت بر طبق قانون یا به ابتكار دولت عضو